Seiko’nun yarım asırdan uzun süredir ürettiği mekanik kronograflarını arşivlerden edindiğimiz kapsamlı bilgilerle sizin için araştırdık. Japon markasının kronograf kol saatleri dünyasına yaptığı katkıları bizimle keşfetmeye başlayın.
Kalibre 5719: Japonya’nın İlk Kronograflı Kol Saati
Seiko, Japonya’nın ilk kronograf kol saatini tasarlamaya karar verdiğinde amacı zamanı gösteren bir aracın ötesinde statü simgesi olan bir saat üretmek oldu. Suwa Seikosha, yani Seiko’nun Suwa kentindeki fabrikası, 1964 Yaz Olimpiyatları için zamanında istenilen bu saati geliştirmeyi başarmıştı. 6.1 mm kalınlıktaki mekanizmada başlangıç, bitiş ve kapanışı kontrol etmek için kronografın işlevlerini tetikleyen tek bir düğmeyi içeriyordu. Kasa çelikten yapılmış olması sebebiyle 38.2 mm çapında ve 11.2 mm kalınlığındaydı.
Saatin üzerinde kronograf için ayrı bir sayaç yoktu, bu nedenle Seiko 1 dakikalık artışlarla kalibre edilmiş döner bir çerçeve ile donattı. 1 dakikadan daha uzun bir aralığı ölçmek için kullanıcı kronografı başlatmadan önce büyük üçgen ucu yelkovanın tam karşısına gelene kadar çerçeveyi döndürüyor ve çalışmayı başlatıyordu. Kronografı durdurduktan sonra, çerçeveyi kullanarak geçen dakikaları ve normal kadranı kullanarak geçen saniye sayısı okunuyordu. Bu ilk kronograf serisinin problemi, çerçevenin kırılma eğilimi olmasıydı. Seiko, kırılgan çerçeveyi sert bir çelik ile değiştirerek bunu düzeltti. Seiko, 6.4 mm kalınlığındaki Kalibre 5718 mekanizması bugün çok nadir bulunan ve koleksiyonerler tarafından çok aranan bir saattir.
Kalibre 6139: Pazardaki İlk Otomatik Kronograf
İsviçre şirketlerinin 1960’lı yıllarda kendi kendine kurmalı bir kronograf geliştirmek için ateşli bir şekilde çalıştıkları biliniyordu. Ancak, kimse Japon rakiplerinin bu alandaki çalışmalarını bilmiyordu. Seiko 1967’de otomatik saat kalibreleri 6139 ve 6138 üzerinde çalışmaya başladı, ancak o dönemde çok sayıda saat firması dikkatini kuvartz teknolojisi üzerinde yoğunlaştırıyordu. Şirketin Kalibre 6139’u geliştirmesi sadece iki yıl aldı. Oldukça küçük olan saat, 27.4 mm çapa ve 6.5 mm yüksekliğe sahipti. Enerjisi tam doluyken saat, kronograf açık haldeyken 36 saat boyunca çalışabiliyordu.
Daha başarılı sonuçlar göstermek için o dönem standart olan 2.5 Hz’lik denge oranı 3 Hz’e çıkarıldı. Kronograf işlemleri daha kolay anlaşılması adına saat kadranının çevresine dakikaları gösteren rakamlar ile birlikte ayrı bir sayaç eklendi. Ayrıca tarih ekranının yanına günü İngilizce ve Japonca gösteren bir ekran daha eklendi. İsviçre saatçiliğini geride bırakan bu model, o dönemde bulunmayan özellikleri ile adını tarihe yazdırmış oldu. Saat, 1969 mayıs ayı ortasında mağazalarda görüldü. Seiko, ilk otomatik kronografı piyasaya sunma yarışını kazanmıştı.
Bu arada Seiko, uzaya gönderilen ilk otomatik kronografın üreticisi olma şerefine sahiptir. ABD astronotu William Reid Pogue, 1973’ten 1974’e kadar Skylab-4 misyonunda uçtuğunda, kolunda Kalibre 6139 tarafından desteklenen bir saat bulunmaktaydı.
Kalibre7017: Hassas Otomatik Kronograf
1970 yılında Seiko Instruments Inc. (SII) olarak kurulan Daini Seikosha, mekanik kronograf saatlerin “70s Serisi” ni piyasaya sundu. Sadece 5,9 mm kalınlığa sahip 27,4 mm çaplı Kalibre 7017, dünya rekoru kırdı. Magic Lever sarma sistemi, sütun tekerleği ve dikey bağlantılarının tümü Kalibre 6139’ı çağrıştırıyordu, ancak 7017 geçen dakikaları ölçmek için “kayan” bir kol da dahil olmak üzere pek çok özelliğe sahip gerçekten yeni bir saatti. Bileşenlerin toplam sayısının azaltılması, saati daha kompakt hale getirdi ve servis kolaylığı sağladı. Ancak, rekor kıran inceliği yakalayabilmek için tasarımcılar dakika sayaçlarını çıkarmak zorunda kaldılar.
Seiko 1977’de mekanik kronograf kalibrelerinin üretimini durdurdu. 1980’lerin başında mekanik saatler tamamen kesildi. Üretim için kullanılan makineler hurda yığını olarak bir kenara atıldı. Ancak, emektar çalışanları emirleri uygulamayı reddetti ve onları yok etmedi. Bu çalışanlar sayesinde birkaç yıl önce Avrupa’da başlayan mekanik saatlerin rönesansı 1990’lı yılların ortalarında Japonya’da başlayabildi.
Kalibre 6S Serisi: Kronografların Yeniden Doğuşu
1998’de Seiko, emekliye ayrılmış, ancak projeye geri dönmeyi kabul eden usta mühendislerine ve saatçilere güvenerek bir kez daha mekanik kronograf yapmaya başladı. 6S Serisi’ndeki 28,4 mm çaplı kalibreler başlangıçta sadece iç pazara yönelikti. 1998’den 5.8 mm kalınlığındaki Kalibre 6S74, 60 saatlik bir güç rezervine sahipti. Kalibre 6S74, atası gibi bir kolon tekerleği vardı. Atalarından farklı olarak dişli dizisi ve kronograf arasındaki bağlantı, dikey kaplin yerine sallanan bir dişli vasıtasıyla sağlandı.
Yıllar sonra Seiko, bu temel kalibreden başka bir dizi kronograf hareketi türetti. Bu, 1999’da piyasaya çıkan 7.2 mm kalınlığındaki Kalibre 6S77’den başkası değildi. Magic Lever sarma sistemi ile donatılmış bu otomatik kronograf, 50 saatlik güç rezervine sahipti. Bu saati sırasıyla 2000 yılında 6S78, 2001 yılında 6S96 takip etti.
Seiko’nun 6S serisi çok tutuldu ve mekanizma diğer firmaların da ilgisini çekiyordu. Seiko tarafından “TC 78” diye adlandırılan bu mekanizma, Junghans ve TAG Heuer’e satıldı.
8R Kalibre Serisi: Seiko’nun Günümüzdeki Kronografları
Kalibre 6139’un galasından 40 yıl sonra 2009’da Baselworld’de Seiko’nun standını ziyaret edenler, Ananta adında yepyeni bir otomatik kronograf gördü. 2008’de seri üretime geçen Kalibre 8R28’i içeriyordu. Yeni modelde, bir sütun tekerleği, dikey kuplaj ve Magic Lever sarma sistemi gibi geleneksel Seiko kronograf özelliklerini birleştirdiler. 8R28, 45 saatten fazla bir güç rezervine sahiptir. 28 mm hareket çapında ve 7,2 mm kalınlığındadır. 4 Hz (28.800 vph) frekansa sahiptir ve 292 parça içerir.
2011 yılında piyasaya sunulan ve bir dalış saati olan kalibre 8R39, 7,6 mm kalınlığındadır. 2014 yılına geldiğimizde bunu 7.5 mm kalınlığındaki Kalibre 8R48 izledi ve sadece Japonya’da satılan Brightz’ta kullanıldı.
Seiko’nun hayatımıza kattığı bu saatler sıradışı ve zamanın ötesinde çizgilere sahip olmasa da
özellikleri ile çoğu saat severi kendine hayran bırakmaktadır. Yeni kronograflarını heyecanla beklediğimiz Seiko bakalım bizim için ne tür farklılıklar düşünüyor.
Son olarak, Seiko markasının kronograflı saatlerine linke tıklayarak göz atabilirsiniz.