Hiç yanınızda saat olmadığı bir anda kendi saatinizi yapmanın planlarını aklınızdan geçirdiniz mi? Cep telefonunuzu kontrol etmek ya da bir saat bulmak yerine bu sefer farklı bir eğlenceye girişelim ve kendi güneş saatimizi yapalım, emin olun çok ilgi çekecektir. Sizin için hazırladığımız talimatları takip ettiğinizde en sonunda hem kendi yapımınız bir saate sahip olacaksınız hem de bahçenizde hoş bir dekor olacak.
Öncelikle saati yapmak istediğiniz yeri belirleyin. Bu işlemde göz önüne almanız gereken en önemli konu, saat için güneşe ihtiyacınız olduğudur. Yani gölgede bu saat çok işinize yaramayacaktır. Düz bir alan belirleyin ve saati yapacağınız zemindeki otları temizleyin. Dairesel şekilde temizlenmiş alanın tam ortasına bir çubuk yerleştirin. Bu çubuk, gölgesi çemberin kenarlarına kadar uzanabilecek uzunlukta olmalıdır. Güneş saatlerinde bulunan ve “Gnomon” adı verilen bu çubuk saati bulmamız için gölgesi ile bize yol gösterecek.
Saati tespit ederken kuzey-güney ve doğu-batı yönlerini doğru hesaplamamız lazım. Elinizde bir pusula yok ve bu bilgiyi nasıl edineceğinizi bilmiyorsanız çok kolay bir yöntem anlatacağız. Güneşin hareketlerini takip etmemiz bize yön konusunda oldukça yararlı olacaktır. Gnomon’un gölgesini sabahın ilk saatlerinden itibaren takip edin ve gölgenin ucunun bulunduğu noktalara gün boyunca taş ekleyin. Bu taşlar hiperbolik bir şekle benzeyecektir ama gün sonunda baktığınızda doğu ve batı yönlerinin net şekilde belli olduğunu görebilirsiniz. Doğu-batı yönünde düz bir çizgi ( bu aşamada bir ip kullanmanız daha kolay olacaktır ve doğru sonuç verecektir) çizerek bu yönleri netleştirin. Çizgiyi 90 derecelik bir açı ile kestiğinizde kuzey-güney yönlerini de tespit etmiş olacaksınız.
Güneş saatini tek bir günde tamamlamak istiyorsanız, sabah güneşin tamamen yükselmesinden sonra çalışmaya başlayın. Saat 7’de sopayı inceleyerek gölgenin düştüğü yeri işaretleyin ve saati yazın. Her saat sopaya dönün. Kadranı her saat başında güncelleştirebilmeniz için alarm ayarlayın veya saatinize giderek gölgenin olduğu yeri işaretleyip saatini yazın. Gölge saat yönünde hareket edecektir.
Gün batımına kadar aynı işlemi yapmaya devam edin. Her saat geri dönün ve gölgenin denk geldiği yeri bir çakıl ile işaretleyin. Güneşin etkisi geçene kadar saatinizi tamamlamış olacaksınız. Bu çalışmanızı yaparken çocuklarınızı da işin içerisine katmanız, onlar için keyifli bir ortam oluşmasını sağlayacaktır. Güneş saatiniz, gün bitiminde tamamlanmış olacaktır. Güneş parladığı sürece, günün saatini söylemek için bu basit icadı kullanabilirsiniz.
Bu güneş saatini yapmak için kullanacağınız bütün malzemeler, evlerinizde rahatlıkla bulabileceğiniz türdendir. Bir bahçeniz yok ise evinizin güneş alan bölgesine daha kısıtlı da olsa bir güneş saati oluşturabilirsiniz. Evde güneş saati yapmak için kullanabileceğiniz aletler; zemin için sert karton, gnomon için pipet veya kalem, saatleri işaretlemek için renkli kalemler ve cetvel yeterli olacaktır. Anlattığımız işlemlerin aynısını uygulayarak evinizde bu malzemelerle güneş saati oluşturmanız mümkün olacaktır.
Çok uzun yıllar öncesinde zamanı ölçmek için kullanılan güneş saati günümüzde anca çocuklarınızda yapacağınız keyifli bir aktiviteden öteye gidememektedir. Oluşturması uğraş isteyen güneş saati yapımı kolunuzdaki saatin yerini maalesef alamayacaktır. Ancaki dekoratif olarak güzel görünecektir.